Elektrostimulatie bij decubitus
In samenwerking met Cebam, Cochrane Belgium. www.cebam.be
Nursing mei 2020
Tekst Trudy Bekkering1, Jef Adriaenssens2

Context 
Decubituswonden zijn lokale beschadigingen van de huid en/of het onderliggende weefsel als gevolg van langdurige druk. Decubitus is een gevolg van immobiliteit en leidt tot veel beperkingen. Elektrostimulatie wordt veel toegepast als behandeling voor decubitus, maar het is onduidelijk of dit effectief is.

Selectiecriteria voor studies
De review includeerde gepubliceerde en ongepubliceerde gerandomiseerde studies die elektrostimulatie vergeleken met nep-elektrostimulatie of geen elektrostimulatie als behandeling voor decubitus.3 Alle patiënten in beide groepen ontvingen ook de standaard zorg. 

Over het onderzoek
De review omvat 20 studies met 913 deelnemers, met een gemiddelde leeftijd tussen 26 en 83 jaar. In de studies werd gemiddeld 5 uren per week elektrostimulatie gegeven. Deelnemers hadden de wonden ten minste 4 dagen en in sommige gevallen meer dan 12 maanden. De meeste wonden bevonden zich in de sacrale en coccygeale regio en werden getypeerd als stadium III-wonden, waarbij het onderliggende vetweefsel zichtbaar is. De studies werden gedaan in 4 settings: revalidatie en geriatrie, medische centra, residentiële zorg en zorg in de gemeenschap. 

Samenvatting resultaten
De proportie geheelde wonden was hoger in de groep die elektrostimulatie kreeg (controlegroep 149 per 1.000 geheelde wonden versus elektrostimulatiegroep 297 per 1.000, matige zekerheid). Het percentage geheelde wonden per week was ook hoger in de elektrostimulatiegroep (gemiddeld 4,59% per week meer dan in de controlegroep, matige zekerheid).
Het is onzeker of elektrostimulatie de ernst van de wond vermindert, de oppervlakte van de wonden verkleint of de tijd tot herstel verkort. Al dit bewijs was van zeer lage zekerheid. Deelnemers in de elektrostimulatiegroep hadden vaker neveneffecten (586 deelnemers, 13 studies), vooral roodheid van de huid en jeuk (bewijs van lage zekerheid).

Conclusie 
Elektrostimulatie stimuleert waarschijnlijk de genezing van decubituswonden en verhoogt het percentage geheelde wonden (bewijs van matige zekerheid), maar het effect op de tijdsduur tot compleet herstel en op de oppervlakte van de wond is onzeker (bewijs van erg lage zekerheid). 

Implicaties voor de praktijk
Op dit moment bestaat er enig bewijs voor de effectiviteit van elektrostimulatie, maar de resultaten zijn niet consistent. 
 
Noten
  1. Belgisch Centrum voor Evidence-Based Medicine (CEBAM), Cochrane Belgium, Belgian Interuniversity Collaboration for Evidencebased Practice (BICEP): a Joanna Briggs affiliated Center.
  2. Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE); Belgisch Centrum voor Evidence-Based Medicine (Cebam).
  3. Arora M, Harvey LA, Glinsky JV, Nier L, Lavrencic L, Kifley A, Cameron ID. Electrical stimulation for treating pressure ulcers. Cochrane Database of Systematic Reviews 2020, Issue 1. Art. No.: CD012196. DOI: 10.1002/14651858.CD012196.pub2.

Raadpleeg de volledige tekst van deze  Cochrane review via de Cebam Digital Library for Health (www.cebam.be/nl/cdlh of www. cebam.be/fr/cdlh).